“Düşünceleriniz ve duygularınız olmaktansa, arkasındaki farkındalık olun”
Eckhart Tolle

Öz farkındalık, kendimizin ve kişiliğimizin, duygularımızın, davranışlarımızın ve yaşamdaki ihtiyaçlarımızın bilinçli olarak farkında olma yeteneğidir. Öz farkındalık, önemli seçimler yapmamıza, olumlu bir tutum sürdürmemize ve sağlıklı ilişkiler yürütmemize yardımcı olur. Dikkatimizi kendimize odakladığımızda, mevcut davranışımızı değerlendirir ve bunu kendi standartlarımız ve değerlerimizle karşılaştırırız. Kendimizin nesnel değerlendiricileri haline geliriz. Öz farkındalığımız yüksek olursa kendimizi daha nesnel olarak değerlendirebilir, duygularımızı yönetebilir, davranışlarımızı değerlerimizle uyumlu hale getirebilir ve başkalarının bizi nasıl algıladığını doğru bir şekilde anlayabiliriz.

Dikkatimizi çevremiz yerine kendimize odakladığımızda, kendimizi doğruluk standartlarımızla karşılaştırırız. Bu doğruluk standartları, nasıl düşünmemiz, hissetmemiz ve davranmamız gerektiğini belirler. Bu standartlar aslında bizim kendi değerlerimiz, ideallerimiz ve inançlarımızdır.

Davranışımızın kendi değerlerimize ne kadar uyumlu olduğuna bağlı olarak gurur veya memnuniyetsizlik hissederiz. Davranışımız bize memnuniyet vermediğinde standartlarımıza daha iyi uymak için davranışımızda bazı değişiklikler yaparız. Örneğin, hoşnutsuzluk duyduğumuz bir duruma karşı farklı bir tutumda bulunmaya karar verebiliriz.

Bilinçli bir şekilde öz farkındalığımızı yükseltmeye başlarsak, değerlerimizin, tutkularımızın ve hedeflerimizin mevcut durumumuza ve duygularımıza uygunluğunu daha iyi değerlendirebiliriz. Ayrıca çevremizle olan ilişkilerimizi güçlendirerek başkalarının bizi nasıl gördüğünü de anlayabiliriz.

Kendimizin farkında olduğumuzda, güçlü ve zayıf yönlerimizi fark edebiliriz. Bu farkındalık, kendimiz için ideal hedefler oluşturmada bize yardımcı olur. Güçlü yönlerimizi, zayıf yönlerimizi iyileştirmek için kullanabiliriz. Öz farkındalığımız bize hayal edebileceğimizden daha fazlasını yapabileceğimizi hatırlatır, bu da konfor bölgemizden çıkmamız gerektiği anlamına gelir. Yeni bir beceri öğrenmek ya da bir zayıflığın üstesinden gelmek zor görünebilir, ebeveynler olarak çocuklarınıza bu aşamada örnek olmanız çok önemlidir. Çocuklarınızın kendilerinde geliştirmek istedikleri bir beceri hakkında konuşarak bu aşamada onlara destek olabilir ve kendi yaşadığınız zorlukları çocuğunuzla paylaşabilirsiniz.

Negatif duygularımız baş etmesi zor duygular olsa da bu duyguları tanımlamak, onlarla baş etmek için önemli bir adımdır. Ebeveynler olarak çocuklarınızın bu duygularıyla baş etmelerinde onlara yardımcı olabilirsiniz. Çocuğunuzun yaşadığı olumsuz duyguları konuşarak ifade etmelerini sağlayarak bu duyguları olumlu düşüncelere nasıl dönüştüreceklerini anlamalarını sağlayabilirsiniz. Örneğin çocuğunuza: “Yağmur yağdığı için üzgünüm, halbuki parka gideriz sanmıştım. Ama aynı zamanda evde kalıp seninle yeni bir puzzle yapacağım için de çok heyecanlıyım.”.